RAST SUKSESI
GJYKATA ADMINISTRATIVE E APELIT DETYRON INSTITUCIONET NË NIVEL VENDOR DHE EPROR PËR TË FURNIZUAR ME UJË TË PIJSHËM BANORËT E FSHATIT VISOKË (BASHKIA MALLAKASTËR)
Komiteti Shqiptar i Helsinkit (KShH) në vitin 2017 u njoh me ankesën e disa banorëve të fshatit Visokë, të cilët pretendonin se nuk furnizoheshin me ujë të pijshëm. Po në muajin Shkurt të të njëjtit vit, një ekip monitoruesish i KShH-së verifikoi situatën në terren. Në atë kohë, fshati Visokë (njësia administrative Qendër), pranë Bashkisë Mallakastër kishte rreth 300 familje dhe nuk kishte pasur asnjëherë ujësjellës. Para viteve 90’ ishin ndërtuar disa depozita uji dhe tubacione të ujësjellësit, por ndërtimi nuk përfundoi, për rrjedhojë, nuk u sigurua uji i pijshëm. Situata rëndohej më tepër pasi fshati Visokë ndodhet në zonë naftëmbajtëse. Në zonë është vërejtur prani e puseve të shfrytëzimit të naftës si dhe erë e rëndë gazi.
Banorët e fshatit e siguronin ujin e pijshëm përmes shpimit me sondë në oborrin e shtëpive, tubacioneve plastike të ndërtuara prej tyre, të gjata 2-3 km, nga fshatrat e tjerë pranë Visokës si Belishova, Gjinoqarë ose duke mbushur enët me ujë në zonat përreth dhe duke i transportuar me makinë ose kafshë deri në shtëpitë e tyre. Puset dhe tubacionet plastike gjendeshin në pjesë të ndryshme të fshatit në kushte të mungesës së plotë të higjenës dhe të sigurisë sa i takon pastërtisë.
KShH nëpërmjet avokatëve të Klinikës së Ligjit, ofroi ndihmë juridike falas për ndjekjen e kësaj çështjeje. Fillimisht u dërgua një kërkesë administrative për Bashkinë Mallakastër, Agjencinë Kombëtare të Ujësjellës-Kanalizime dhe Ministrinë e Transportit dhe Infrastrukturës. Nga këto institucione u kërkua marrja e masave për sigurimin e furnizimit me ujë të pijshëm të banorëve, në përputhje me ligjet në fuqi.
Pasi kaloi afati ligjor, institucionet përgjegjëse nuk kthyen përgjigje. Ky mosveprim shërbeu për t’ju drejtuar Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë Vlorë nëpërmjet një kërkesë-padie, duke përfaqësuar 4 banorë. Në vitin 2018, gjykata pranoi pjesërisht kërkesë-padinë, duke vendosur ndër të tjera detyrimin e institucioneve publike të dëmshpërblejnë banorët e fshatit Visokë, si pasojë e shkaktimit të dëmit në shëndetin e tyre. Nëpërmjet kësaj vendimmarrje, Gjykata nuk i detyroi institucionet përgjegjëse për ofrimin e furnizimit me ujë të pijshëm.
Avokatët e KShH-së e ankimuan këtë vendim. Gjykata Administrative e Apelit Tiranë, pasi shqyrtoi çështjen, mori vendim për të detyruar Bashkinë Mallakastër, Agjencinë Kombëtare të Ujësjellës-Kanalizimeve dhe Ministrinë e Transportit dhe Infrastrukturës, për të kryer veprimin administrativ, të furnizimit me ujë të pijshëm për banorët e fshatit Visokë, si dhe dëmshpërblimin e 4 banorëve të përfaqësuar me një vlerë të caktuar monetare.