Komiteti Shqiptar i Helsinkit (KShH) që më datë 13 Nëntor 2017 ka përshëndetur ngritjen e Komisionit të Posaçëm Parlamentar për Reformën Zgjedhore. Në deklaratën tonë publike është theksuar nevoja që ky proces të ishte gjithëpërfshirës, cilësor, por jo i vonuar.
Pas mbarimit të mandatit 6 mujor të këtij Komisioni dhe shtyrjes së afatit për veprimtarinë e tij, meqë rezultonte se gjatë kësaj kohe nuk ishte arritur asnjë rezultat konkret, me datën 13 Prill 2018, KShH ka reaguar përsëri publikisht duke evidentuar faktin se vonesat për ndryshimet e nevojshme në Kodin Zgjedhor mund të kishin pasoja të dëmshme, sidomos në kushtet kur pragu për përgatitjet për zgjedhjet e ardhshme vendore në vendin tonë, ishte i afërt.
KShH vëren se kanë kaluar mbi 10 muaj nga koha e ngritjes së Komisionit të Reformës Zgjedhore. Është e vërtetë se me aktorë të ndryshëm vendas dhe ndërkombëtarë janë organizuar disa takime konsultative, ku kryesisht janë diskutuar disa modele të vendeve të tjera. Por edhe pas këtyre takimeve nuk është dhënë asnjë njoftim mbi veprimtarinë e Komisionit dhe sidomos nëse për këtë apo atë çështje është arritur konsensus. Kjo edhe për faktin se për miratimin nga Kuvendi të këtyre ndryshimeve kërkohet votim me shumicë të cilësuar.
Dje më datë 4 Tetor 2018, Bashkëkryetari i Komisionit të Reformës Z. Bledi Çuçi u ka dërguar disa organizatave të shoqërisë civile (midis tyre edhe KShH-së), draftin e projektligjit për disa shtesa dhe ndryshime në Kodin Zgjedhor. Ky draft nuk është shoqëruar me relacion shoqërues. Projektligji ka 51 nene me përmbajtje të rëndësishme që kërkon studim të thelluar edhe për faktin se ka ndryshime dhe shtesa të reja dhe të diskutueshme. Si rrjedhim, kërkon kohë, cilësi dhe jo nxitim.
Organizatat e shoqërisë civile ftohen të marrim pjesë në një takim konsultativ që është vendosur të zhvillohet ditën e martë, data 9 Tetor 2018 (në mjediset e kryesisë së Kuvendit) ku do të prezantohet paketa e amendimeve në Kodin Zgjedhor. KShH vlerëson se nevoja e ndryshimeve, bazuar në Rekomandimet e OSBE/ODIHR-it në tre zgjedhjet e fundit është e domosdoshme, por afatet e konsultimit të çdo ndryshimi në Kodin Zgjedhor, aq më tepër kur këto ndryshime janë të konsiderueshme duhet të jenë të tilla që të mundësojnë kontribut cilësor dhe gjithëpërfshirje reale.
KShH edhe më parë kur është shtruar çështja e ndryshimeve në legjislacion (sidomos për disa projektligje të rëndësishme me interes të gjerë publik) është shprehur kundër çdo lloj formalizmi duke evidentuar në të njëjtën kohë nevojën për respektimin efektiv të Ligjit “Për njoftimin dhe konsultimin publik”.
