Komiteti Shqiptar i Helsinkit (KShH) me mbështetjen e Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë po vijon monitorimin e veprimtarisë verifikuese të organeve ndihmëse të ngarkuara me kompetenca për rivlerësimin kalimtar të gjyqtarëve dhe prokurorëve, me qëllim nxitjen e transparencës dhe llogaridhënies.
KShH, në përgjigje të kërkesave të drejtuara në 9 Gusht 2017, ka siguruar informacion të pjesshëm dhe sipërfaqësor nga Drejtoria e Sigurisë së Informacionit të Klasifikuar (DSIK), Inspektorati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurisë dhe Konfliktit të Interesit (ILDKPKI), si dhe nuk ka mundur të sigurojë asnjë informacion nga Prokuroria e Përgjithshme, ndërkohë që Këshilli i Lartë i Drejtësisë është në proces të hartimit të rregullave më të detajuara të vlerësimit profesional të gjyqtarëve.
Nisur nga rëndësia që ka procesi i informimit të publikut në emër dhe interes të të cilit po realizohet reforma në drejtësi, në Tetor 2017, KShH ka ripërsëritur kërkesat për informacion të përditësuar ndaj të gjitha institucioneve të sipërpërmendura. Edhe pas kësaj kërkese të dytë, vërejmë se institucionet (ILDKPKI, DSIK dhe Prokuroria e Përgjithshme) nuk kanë treguar transparencë të plotë, duke iu shmangur informimit e duke ia kaluar këtë kompetencë vetëm organeve përgjegjëse të vettingut, nuk kanë dhënë informacion pa referuar bazë ligjore për disa nga çështjet e kërkuara apo përgjigja e dhënë për disa pika të kërkesës sonë është jo e drejtpërdrejtë dhe sipërfaqësore, si dhe me vonesë në raport me afatin ligjor të detyrueshëm për informim.
Ritheksojmë se, në çdo kërkesë për informacion, KShH nuk ka kërkuar të njihet me të dhënat personale të subjekteve që i janë nënshtruar verifikimeve prej këtyre institucioneve apo me informacione me karakter konfidencial, sipas kritereve ligjore.
Në këto kushte, në zbatim të Ligjit “Për të drejtën e informimit”, KShH është ankuar pranë Komisionerit për të Drejtën e Informimit dhe Mbrojtjen e të Dhënave Personale (KDIMDhP), me qëllim konstatimin e cënimit të së drejtës së informimit dhe urdhërimin e autoriteteve të mësipërme për dhënien e informacionit të kërkuar. Aktualisht, jemi ende në pritje të vendimmarrjes së KMDhPDI-së, në funksion të respektimit të së drejtës kushtetuese për t’u informuar dhe rritjes së transparencës dhe llogaridhënies së organeve publike, me ndikim të drejtpërdrejtë në ecurinë e procesit të vettingut.
KShH është i vendosur në misionin e tij për të kërkuar transparencë të plotë nga organet publike që lehtësojnë procesin e vettingut, brenda afateve të arsyeshme duke synuar cilësi e profesionalizëm. Transparenca e të gjitha institucioneve përgjegjëse për procesin e vettingut qysh në këtë fazë do të kontribuojë në rritjen e ndërgjegjësimit dhe aktivizimit të duhur të qytetarëve, të cilët kanë një rol kardinal në denoncimin e fakteve të besueshme për gjyqtarë apo prokurorë ose për të kërkuar statusin e bashkëpunëtorit të drejtësisë duke shprehur vullnetin për të dhënë informacion të mjaftueshëm për praktikën korruptive të gjyqtarëve apo prokurorëve të caktuar.
