Sot, në datën 7 Mars 2017, festohet si çdo vit dita e mësuesit, e cila i kushtohet personelit edukues të shkollave dhe universiteteve. Ndërkohë që një pjesë e këtij personeli gëzon integritet dhe punon me përkushtim, profesionalizëm dhe me cilësi të lartë, Komiteti Shqiptar i Helsinkit (KShH) vëren me keqardhje se në sistemin arsimor parauniversitar vijon të ketë mësues që nuk i gëzojnë këto cilësi, të cilët ushtrojnë dhunë fizike dhe psikologjike ndaj nxënësve gjatë procesit të mësimdhënies. Dhuna në sistemin arsimor parauniversitar përbën një problem shqetësues dhe tepër të ndihshëm, që cënon mirëqenien vetjake të fëmijëve dhe të shoqërisë shqiptare në tërësi.
Marrim shkas në këtë reagim publik nga rasti më i fundit i publikuar në emisionin investigativ “Fiks Fare” në datën 6 Mars 2017, por gjithashtu edhe nga rastet e prezantuara në disa emisione investigative si “STOP” dhe “BOOM”, ku evidentohet qartë se gjatë procesit mësimdhënës, ka mësues që ushtrojnë dhunë ndaj nxënësve në sistemin shkollor parauniversitar, kryesisht në atë fillor.
Kjo situatë është tregues i faktit se masat e deritanishme nuk kanë qenë efikase në drejtim të parandalimit dhe goditjes së këtij fenomeni. Rastet e bëra publike evidentojnë se edhe pas ankesave të herë pas hershme të prindërve, disa drejtues të shkollave apo të strukturave më të larta arsimore, nuk marrin masa të menjëhershme dhe të nevojshme për të parandaluar dhunën ndaj nxënësve në çdo formë që paraqitet ajo.
Veprimtaria e institucioneve të sistemit arsimor parauniversitar udhëhiqet nga parimi i interesit më të lartë të nxënësit, i cili është parësor në këtë proces. Siç dihet, ai synon të edukojë brezat me vlerat dhe parimet e një shteti demokratik, ku respektohen, mbrohen dhe promovohen të drejtat e liritë e njeriut në përgjithësi dhe të drejtat e fëmijëve në veçanti. Ligji “Për sistemin arsimor parauniversitar në Republikën e Shqipërisë” parashikon se “Në sistemin arsimor parauniversitar, nxënësve dhe punonjësve u ofrohet mbrojtje nga çdo formë veprimi ose mosveprimi që mund t’u shkaktojë diskriminim, dhunë, keqtrajtim ose dëm moral” … … “Institucioni arsimor ka për detyrë krijimin e mjedisit miqësor për nxënësit dhe të mundësive që secili nxënës të shfaqë, të zhvillojë individualitetin dhe të realizojë potencialin e tij në përputhje me këtë ligj”.
Po ashtu, në nenin 124/b të Kodit Penal, sanksionohet si vepër penale “Keqtrajtimi fizik ose psikologjik i të miturit nga prindërit, motra, vëllai, gjyshi, gjyshja, kujdestari ligjor ose çdo person që është i detyruar të kujdeset për të” e cila dënohet me burgim nga tre muaj gjer në dy vjet”. Nën frymën e mbrojtjes së veçantë të legjislacionit penal kundrejt grupeve të veçanta, sikurse janë edhe fëmijët, KShH nënvijëzon faktin se organet ligj-zbatuese dhe ato të sistemit të drejtësisë duhet të kenë vëmendje të veçantë ndaj këtyre rasteve.
KShH i sugjeron institucioneve publike të sistemit arsimor të reflektojnë dhe reagojnë në kohë si dhe të analizojnë me kujdes situatën, duke identifikuar të gjitha rastet aktuale dhe potenciale të ushtrimit të dhunës ndaj fëmijëve nga mësuesit në sistemin arsimor. Kjo situatë kërkon gjithashtu marrjen e masave efikase, në përputhje me legjislacionin në fuqi që t’i përgjigjen në kohë parandalimit dhe goditjes së rastit konkret, qoftë ky edhe i izoluar apo edhe rasteve potenciale në të ardhmen.
