Komiteti Shqiptar i Helsinkit (KShH), duke marrë shkas nga informacioni që jepej në gazetën “Panorama” të datës 11 shtator 2017, të titulluar “Fëmijës së ngujuar nuk i jepet “besa” për t’u shkolluar në fshat” ku bëhet fjalë edhe për 24 fëmijë të ngujuar në Qarkun Shkodër, (15 prej të cilëve është menduar t’u bëhet mësim në shtëpi), e shikon të nevojshme të shprehë publikisht qëndrimin e tij se ky është një fenomen tepër shqetësues që kërkon ndërhyrjen pozitive të shtetit.
KShH, vlerëson punën që mund të ketë bërë në këtë drejtim shoqata përkatëse e pajtimit të gjaqeve, por e quan të patolerueshme dhe me pasoja të dëmshme nënvlerësimin e këtij problemi nga organet shtetërore. Pavarësisht nga organizimi i takimeve dhe mbledhjeve ku është debatuar për këtë problem dhe janë sugjeruar edhe marrja e disa masave, praktika ka vërtetuar se ato nuk kanë qënë efektive edhe për faktin se ka munguar vazhdimësia.
Për KShH-në nuk mund të quhet zgjidhje që fëmijëve të ngujuar u ofrohet zhvillimi i mësimit në banesat e tyre. Një status quo e tillë që mund të krijonte vetëkënaqësi do të binte ndesh me parimin e sundimit të ligjit dhe konsolidimit të shtetit të së drejtës. Lëvizja e lirë e shtetasve tanë në vendet anëtare të BE është një arritje e rëndësishme dhe e merituar. Por është negativ dhe i pajustifikueshëm fakti që, në një kohë kur ne jemi në pritje të çeljes së bisedimeve për t’u anëtarësuar në BE, të ketë shtetas dhe midis tyre edhe fëmijë, të privuar nga e drejta për të lëvizur jashtë banesave të tyre.
Nuk mund të mos tërheqë vëmëndjen edhe fakti tjetër që një numër relativisht i vogël i shtetasve shqiptarë (pjesërisht me dokumente të fallsifikuara) kanë kërkuar azil politik në disa vende të BE-së me pretendimin se jeta e tyre është në rrezik për motive gjakmarrjeje.
KShH në këtë rast e shikon të nevojshme të përmendë qëndrimin konseguent të mbajtur nga GjEDNJ, lidhur me respektimin e të drejtave të njeriut të sanksionuar në KEDNj.
Në to thuhet: “Detyrimi pozitiv që ka shteti është marrja e masave të nevojshme dhe të përshtatshme për mbrojtjen e të drejtave të individit”, se ”shteti duhet të përgjigjet për të gjithë shkeljet e të drejtave dhe lirive të individëve që ndodhen në juridiksionin e tij”, se “shteti është i detyruar të marrë masa për të mbrojtur individin, jeta e të cilit rrezikohet nga veprimet kriminale të individëve të tjerë”, se “çdo kërcënim i hamendshëm i detyron autoritetet që, në bazë të Konventës, të marrin masa për parandalimin e realizimit të tij”.
Siç dihet, zbatimi i vendimeve të GjEDNj është i detyrueshëm edhe për vendin tonë. KShH u sugjeron organeve shtetëore që të marrin masat përkatëse dhe të koordinuara për t’i dhënë fund këtij fenomeni. Duhet të përgjigjet para ligjit çdo person që “në emër të Kanunit” vazhdon të kërcënojë burra, gra dhe fëmijë duke i detyruar ata të qëndrojnë të ngujuar. Ligjet tona janë bashkëkohore. Kur është rasti, në rrethana dhe kushte të caktuara, ato veprojnë edhe me ashpërsinë e tyre.
